İnsan bedeni, belli bir sıcaklık aralığında en iyi formda çalışmak üzere tasarlanmıştır. Ortalama “normal” beden ısısı 36,5 derecedir.

Pek çok insan “ateş” terimini bilinçsiz bir biçimde kullanırken, yani olağandan daha kızarık yahut daha sıcak hissettikleri manasına gelirken, ateş için tıbbi kriter 38 derece ve daha yüksek bir sıcaklıktır.

Ortalama olarak, çocuklar yetişkinlerden daha sık ateşlenirler ve ateşleri yetişkinlerden daha yüksektir.

Bu yıl grip ve soğuk algınlığının yanında bir de koronavirüsle çaba halindeyiz. Bu yüzden yüksek ateş hakkında bilgi sahibi olmak epey kıymetli. İşte bilmeniz gerekenler.

BEDEN ISISI BEYİN TARAFINDAN DÜZENLENİR

Bedenin “termostatı” olarak isimlendirilen hipotalamus beyinde bulunur. Hipotalamus bedenin ayar noktasını daha yüksek bir sıcaklığa kaydırdığında yüksek ateş oluşur. Yüksek ateş durumunda, hastalar kızarmış yahut olağandan çok daha sıcak hissedebilirler. Paradoksal olarak, hastalar birebir vakitte titreme de yaşayabilir zira mevcut beden sıcaklıkları yeni ayar noktasından daha düşüktür. Ayrıyeten titreme bedenin iç ısısını yükseltmeye yardımcı olan süratli kas kasılmalarına neden olur.

ATEŞİN EN YAYGIN NEDENİ ENFEKSİYONDUR

Enfeksiyonlar, hastaların ateşlenmesinin en yaygın nedenidir. Birden fazla mikroorganizmanın hayatta kalabilecekleri dar bir sıcaklık penceresi vardır. Bedene bir patojen bulaştığında, hipotalamus bedenin iç sıcaklığını patojenin artık hayatta kalamayacağı bir düzeye yükseltir, bu da patojeni yener ve enfeksiyonu çözer.

YÜKSEK ATEŞİN FARKLI NEDENLERİ DE OLABİLİR

En yaygın ateş kaynağı enfeksiyonlar olsa da, öteki bulaşıcı olmayan durumlar da yüksek ateşe neden olabilir. Birtakım kanserler, otoimmün bozukluklar, ilaçlar ve sıcağa bağlı hastalıklar ateşe neden olabilir.

Uzun vadeli yahut tekrarlayan yüksek ateşi olan hastalar, bu ateş kaynaklarını devre dışı bırakmak için tıbbi yardım almalıdır, zira bu meseleler teşhis edilmezse yahut tedavi edilmezse ekseriyetle tehlikeli sonuçlar doğurabilir.

YÜKSEK ATEŞ KOMPLİKASYONLARA NEDEN OLABİLİR

Ateş çoklukla sağlıklı bir bağışıklık sisteminin bir enfeksiyonun varlığına uygun yansısını gösterirken, makul durumlarda komplikasyonlara neden olabilir. Su, sıcak yüzeylerden daha süratli buharlaştığı için, hastalar kusma yahut ishal nedeniyle sıvı kaybetmeseler bile yüksek ateş nedeniyle süratle susuz kalabilirler. Yani, cilt sıcaklığınız ne kadar yüksekse, sıvı bedeninizden o kadar süratli kaçar. Ateşli hastalar ayrıyeten çok terlemeden ötürü sıvı kaybedebilirler.

Küçük çocuklar daha büyük çocuklardan yahut yetişkinlerden daha süratli susuz kalırlar, bu nedenle hidrasyon durumlarına karşı dikkatli olmak bilhassa kıymetlidir. Hastalar bol ölçüde berrak sıvı içmeye teşvik edilmelidir. Ateş düşürücü ilaçlar, yüksek yahut uzun müddetli ateşi olan hastalarda cilt sıcaklığını düşürmek ve sıvı kaybı oranını yavaşlatmak için ekseriyetle faydalı olurlar.

6 ay – 5 yaş ortasındaki çocukların yaşayabileceği bir öbür komplikasyon da ateşe bağlı nöbettir. Bunlara ateşli nöbetler denir. Ateşli nöbetler, bedenin iç ısısı süratle yükseldiğinde tetiklenir. Ateşli nöbetler çoklukla yalnızca birkaç dakika sürer ve altta yatan tehlikeli bir duruma işaret etmezken, ateşi ve nöbeti olan çocuklara acil tıbbi müdahele gereklidir.

YÜKSEK ATEŞ İÇİN ÇEŞİTLİ TEDAVİLER MEVCUTTUR

Yüksek ateşin tedavisi, ateşin kaynağı, semptomların müddeti ve şiddeti, hastanın yaşı ve altta yatan durumlar dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlıdır. Viral enfeksiyonlara bağlı ateşlerin birden fazla 96 saat içinde zaten düzelir ve rastgele bir özel tedavi gerektirmez lakin hastalar dinlenme ve ağrıyı azaltan ve ateşi azaltan ilaçlardan yarar görebilir. Bakteriyel enfeksiyonlar ekseriyetle antibiyotiklerle tedavi edilir. Bulaşıcı olmayan kaynakların neden olduğu ateşin tedavisi, spesifik tanıya bağlıdır.

Tavsiyeler dahil bu içerik sadece genel bilgiler sağlar. Hiçbir halde nitelikli tıbbi görüşün yerini alamaz. Daha fazla bilgi için her vakit bir uzmana danışın.

Ensonhaber