Milan Kundera'nın Roman Sanatı kitabında iki yazar kıyaslaması

Elbet yaşayan en büyük müelliflerden biri olan Milan Kundera, sadece Varolmanın Dayanılmaz Hafifliği üzere romanlarıyla değil denemeleriyle de dünya edebiyatına damgasını vurmuş bir isim.

Perde ve konuşmaları, söyleşileri ile yazılarını derlediği Roman Sanatı, Kundera’nın edebiyata yaklaşımını, edebiyatçılara dair görüşlerini anlamak için eşsiz birer kaynak.

UFUK AÇAN İNCELEMELER

Kundera denemelerinde farklı çağlar ve farklı coğrafyalardan müellifler ortasında hem son derece isabetli fakat hem de epey sıradışı bağlar kurarak edebiyat severlerin ufkunu açacak nitelikte incelemeler sunuyor okura.

Müellif Milan Kundera

KAFKA – HASEK KARŞILAŞTIRMASI

Bunlardan biri de Roman Sanatı kitabındaki Kafka-Hašek kıyaslaması. Bu küçük kısımda Kundera, Kafka’nın cihanında ve Jaroslav Hašek’in Aslan Asker Şvayk’ında bürokrasiyi ele alıyor.

Sayfa: 160

“KAFKA’YA NAZARAN DÜNYA”

“Kafka’ya nazaran dünya, bürokrasinin egemenliğinde bir cihandır. Ofis sıradan toplumsal bir olgu üzere değil lakin dünyanın özü üzeredir. Anlaşılması, nüfuz edilmesi sıkıntı Kafka ile tanınan Hašek ortasındaki benzerlik (ilginç, hiç beklenmedik bir benzerlik) burada yatar. Hašek, Aslan Asker Şvayk’ta orduyu Avusturya-Macaristan toplumundan bir kesit olarak (yani bir gerçekçi, bir toplumsal eleştirmen tarzında) değil, dünyanın çağdaş bir görünümü olarak betimler. Tıpkı Kafka’nın adaleti üzere Hašek’in ordusu da uçsuz bucaksız muazzam bir bürokrasi kurumundan, eski askerî faziletlerin (cesaret, kurnazlık, maharet) hiçbir işe yaramaz olduğu bir bürokrasi ordusundan öteki bir şey değildir.”