Bu kapsamda açıklamalarda bulunan Bayan Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Erkut Attar, bayanları erkeklere nazaran daha fazla etkileyen sıhhat meselelerini sıralayarak, ikaz ve tavsiyelerde bulundu.
OSTEOPOROZ
Osteoporoz için risk faktörlerinin başında bayan olmak geliyor. Bunun temel nedeni, bayanların kemik kütle yoğunluğunun erkeklere oranla daha düşük olmasıdır. Üstelik menopozla birlikte yumurtalıklarda östrojen hormon üretiminin azalması kemik kaybına neden olmaktadır. Hasebiyle tüm bunlar bayanları osteoporoz açısından daha riskli kümeye sokmaktadır. Genç bayanlarda da erken yumurtalık yetmezliği yahut erken menopoz kemik kaybının daha genç yaşlarda başlamasına neden olabilmektedir. Menopozla birlikte ortaya çıkan en büyük sıkıntılardan biri de bayanlarda kalp ve damar hastalıklarındaki artışlardır.
KALP KRİZİ
İnsan vefatlarında birinci sırada kalp hastalıkları bulunuyor. Her iki cins açısından bakıldığında da göğüs ağrısı, kalp hastalıklarında en yaygın görülen belirtilerin başında geliyor. Lakin yapılan araştırmalar, kalp krizi belirtilerinin bayanlarda daha farklı biçimlerde ortaya çıkabileceğini gösteriyor.
2003 yılında yapılan çok merkezli bir çalışmada, kalp krizi geçirenlerin yaklaşık yüzde 80’inin, kriz yaşanmadan evvel bir aydan daha uzun müddet en az bir semptom yaşadığını gösteriyor. Bunun dışında, uyku bozuklukları, çok yorgunluk, baş dönmesi, nefes darlığı, telaş bozukluğu, sırt ve omuz bölgesinde ağrı da bayanlarda kalp krizi belirtileri ortasında yer alıyor. Menopoz devrinden sonra da östrojen hormonu düzeyinin düşmesine bağlı olarak kalp krizi riskinin arttığı biliniyor. Bu periyotta de bayanlarda şiddetli göğüs ağrısı, bir yahut iki kola birden yayılan ağrı, süratli yahut sistemsiz kalp atışı, midede ağrı yahut rahatsızlık ve terleme kalp krizi belirtileri ortasında yer alıyor. Kıymetli olan, bu yakınmaların farkına varmak ve olabildiğince süratli bir halde tabibe ulaşmaktır.
DEPRESYON
Araştırmalar, bayanların erkeklere oranla daha fazla depresyon yaşadığını ortaya koyuyor. Dünya Sıhhat Örgütü’ne nazaran de ruh sıhhatinde cinsiyet değerli bir belirleyici olmaktadır. Bayanların adet devirlerinde yaşadıkları gerginliklerde ve depresif bozukluklarında hormonal faktörlerin rol oynadığı düşünülmektedir. Bayanlarda bilhassa endometriozis (çikolata kisti) nedeniyle ortaya çıkan kronik ağrıların da depresyon ve uyku bozukluklarıyla birlikte görülebildiğini biliyoruz. Bununla birlikte, erkeklerin yaşadıkları ruh hali değişikliğini kabul edip tedavi alma olasılıklarının da daha düşük olduğu görülüyor.
İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI
İdrar yolu enfeksiyonları, erkeklere oranla bayanlarda önemli halde daha fazla görülüyor. Araştırmalar, bayanların yaklaşık yüzde 40’ının ömürlerinin bir periyodunda idrar yolu enfeksiyonuyla karşı karşıya olduğunu gösterirken erkeklerde bu oran yüzde 12 civarında seyrediyor. Bunun temel nedeni bayan anatomisi. Bayan üretra açıklığı anüse yakın oluğu için, anüsten üretraya bakteri geçişi daha kolay olabilmektedir. Kimi araştırmalar, daha düşük östrojen düzeyleri nedeniyle menopozdan sonra da bayanlarda idrar yolu enfeksiyonlarının arttığını gösteriyor.
OSTEOARTRİT
Artritin en yaygın formu olan osteoartrit eklem ağrısı, eklemlerde sertlik ve ödemle kendini gösteren bir sorun. Milyonlarca insanı etkileyen bu sorunun da bayanları erkeklerden daha fazla etkiliyor. Bu bilgi araştırmalarla da ortaya kondu. Araştırmalar, 50-60 yaş ortası bayanlarda birebir yaş kümesindeki erkeklere oranla yaklaşık 3.5 kat daha fazla el osteoartrit geliştiğini gösteriyor. Diz osteoartriti gelişme mümkünlüğü da bayanlarda erkeklerden yüzde 40 daha fazlayken, kalça osteoartriti gelişme mümkünlüğü da yeniden bayanlarda erkeklerden yüzde 10 daha fazladır. Bu değişimin nedenleri ortasında yeniden hormon düzeylerindeki değişiklikler, kas iskelet sistemindeki farklılıklar ve bayanlarda kilo alma eğiliminin daha yüksek olması gösteriliyor.
İNME
Kalp damar hastalıkları açısından her iki cinsiyet de risk altında olmakla birlikte inme riski açısından cinsiyetler ortasında farklılık olabiliyor. Yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve aile hikayesi hem bayanlar, hem de erkeklerdeki risk faktörleri olarak sıralanıyor. Lakin, gebelik ve lohusalık migren ya da baş ağrısı sıklığı ve inme açısından bayanlara özel risk faktörleri ortasında yer almaktadır. Sanıldığının bilakis, doğum denetim hapları gebelik ve lohusalıkla kıyaslandığında daha az damar tıkanıklığına yol açtığı için genel popülasyonda inme oranlarının izafî olarak azalmasına neden olmaktadır. Öteki taraftan, doğum denetim hapı kullanan bayanlarda yumurtalık, rahim ve barsak kanserleri daha az oranda görülmektedir.
MENOPOZ PROBLEMLERİ
Menopoz devrinde bayan hayatını ve ömür kalitesini kıymetli ölçüde etkileyen göğüs ve yumurtalık kanseri riski artar. Menopozun ortaya çıkardığı en önemli meselelerden biri ise meydana gelen kemik kayıplarıdır. Menopoz ile birlikte görülebilen kemik kayıpları bayanın erken yaşlanmasına neden olabileceği üzere, ileri yaşlarda bilhassa mesken kazalarına bağlı olarak meydana gelen kemik kırıkları ömür kalitesi ve mühleti üzerinde değerli derecede rol oynar. Menopoz devrinde ortaya çıkabilecek organ sarkmaları ve ekseriyetle buna bağlı gelişen pelvik ağrı, cinsellikte yaşanan meseleler ve idrar kaçırma üzere yakınmalar bayanın kendine olan inancını azaltmaktadır.
Ensonhaber
