Bir periyodun efsane sinemalarını piyasaya süren Yılmaz Güney’in vefatının üzerinden 36 yıl geçti.
Yakışıksız Kral lakabıyla da bilinen Yılmaz Güney’in hayatı da merak konusu oldu. Pekala, Yılmaz Güney kimdir, nereli ve kaç yaşında vefat etti? İşte ayrıntılar…
KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞI, SİNEMANIN YAKIŞIKSIZ KRALI’NI ANDI
Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından da yad edilen Yılmaz Güney’in mevt yıl dönümü sebebiyle, bakanlığın Twitter hesabında bir paylaşım yapıldı.
Bakanlık bildirisinde, “Yazdığı senaryolar, yönettiği ödüllü sinemalar, canlandırdığı karakterlerle sinemamızın ‘Çirkin Kral’ı Yılmaz Güney’i vefatının yıl dönümünde hürmet ve rahmetle anıyoruz” tabirlerine yer verildi.
YILMAZ GÜNEY KİMDİR?
Yılmaz Güney,1 Nisan 1937 tarihinde Adana’nın Yüreğir ilçesinde doğmuş Türk sinema oyuncusu, direktör, senarist ve müellifidir.
YILMAZ GÜNEY’İN SINEMALARI
Bilhassa Yakışıksız Kral devri sonrasında yazdığı Cannes ödüllü Yol, Sürü, yazıp yönettiği ve oynadığı Umutsuzlar, Baba, Ağıt, Telaş üzere sinemalarıyla tanınır.
YILMAZ GÜNEY’İN DALDA BIRINCI YILLARI
Yılmaz Güney’in gerçek ismi Yılmaz Pütün’dür. Kendi sözüne nazaran Pütün, kırılması sıkıntı sert meyve çekirdeği demektir. 1937 yılında, köylü bir ailenin iki çocuğundan biri olarak dünyaya gelmiştir.
Pekala Yılmaz Güney kimdir, nereli? İşte Nahoş Kral’ın hayatı ve sinemaları…
YILMAZ GÜNEY NERELİ?
Zaza kökenli babası Siverek’in Desman köyünden olup Kürt kökenli annesi Muş’un Varto ilçesindendir. Kendisi Adana’da büyümüş ve Adana birçok sinemasına husus olmuştur.
Adana’da bir müddet Kemal ve And Sinema şirketlerinin bölge temsilcisi olarak çalışmıştır. Üniversite okumak üzere İstanbul’a gitmiş Atıf Yılmaz ile tanışmıştır.
Bu süreçte bir yandan da öyküler yazmıştır. Daha sonra Atıf Yılmaz’ın da dayanağıyla sinemada çalışmalarına başlamıştır.
Sinemaya başlamasıYılmaz Güney, 1959 yılında Atıf Yılmaz’ın direktörlüğünü yaptığı Bu Vatanın Çocukları ve Alageyik isimli sinemaların hem senaryosunu müellif hem de sinemalarda rol alır ve oynar.
YILMAZ GÜNEY NE İLE YARGILANDI?
Karacaoğlan’ın Karasevdası’nda da direktör yardımcılığı yapar. Yeni Ufuklar ve On Üç üzere mecmualara de hikayeler yazan Yılmaz Güney, bir hikayesinde komünizm propagandası yaptığı gerekçesiyle yargılanır ve 1961 yılında bir buçuk yıl mahpus cezasına mahkûm olur.
İki yıl sonra tekrar kaldığı yerden devam eden Yılmaz Güney, o devirde daha çok macera sinemaları çeker. Sinemalarında ezilen, hor görülen bir “Anadolu çocuğunun” otoriteye başkaldırısı vardır.
Bu periyotta Berbat Kral lakabını alır. Bu periyottaki en değerli Lütfü Akad’ın yönettiği ve kendisinin yazdığı bir sinema olan Hudutların Kanunu’dur. Bu devir boyunca oyunculuğunu geliştiren Yılmaz Güney, abartısız ve yalın oyunculuk anlayışı bu periyotta artık oturtmuştur.
YILMAZ GÜNEY’İN CEZAEVİNDEN FİRAR ETMESİ
Yılmaz Güney, 1971 yılında Efraim Elrom’un öldürülmesinden sorumlu olan başta Yetenekli Çayan olmak üzere öteki Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi üyelerini sakladığı gerekçesiyle 2 yıl mahpusa ve sürgüne mahkûm edildi.
Yılmaz Güney içeride kaldığı müddet boyunca sinema ve sanat ile ilgili fikirlerini; şiir ve hikayelerini o devirde çıkarmaya başladığı Güney mecmuasında yayınlamıştır.
1974’te cezaevinden çıktı. İki yıldan fazla cezaevinde kalan Yılmaz Güney birebir yıl Arkadaş sinemasını çekti. Yeniden tıpkı yıl Telaş isimli sineması çekerken Yumurtalık ilçesindeki bir gazinoda ilçe yargıcı Sefa Memnun’u öldürmekten tutuklandı ve 25 Ekim’de Ankara 1. Ağır Ceza Duruşması’nda başlayan yargılamaların sonucu 13 Temmuz 1976’da 19 yıl mahpus cezasına çarptırıldı.
Beş yıl mahpus yattıktan sonra 9 Ekim 1981 tarihinde müsaadeli olarak çıktığı Isparta Yarı Açık Cezaevinden yurt dışına firar etti. Yılmaz Güney’in mahpustan kaçışı da sinemalarını anımsatmıştır. Mahpusa girmeden evvel çekmiş olduğu Şeytanın Oğlu sinemasında, bir günlük bayram müsaadesinde dışarı çıkan ve kayıplara karışan bir adamın öyküsünü anlatmıştır.
FİRAR ETTİKTEN SONRA FRANSA’YA KAÇTI
Sinemasına benzeri bir yaşantı deneyim etmiştir. Bir günlük müsaade ile mahpustan çıkan Güney, Antalya’nın Kaş ilçesinden Yunanistan’a bağlı Meis adasına, oradan da İsviçre’ye kaçmıştır. Daha sonra Fransa’ya geçer ve ömrünün geri kalanını orada geçirir.
Cezaevinde sinema ile olan ilgisi devam etti. Bu devirde yazdığı Zeki Ökten tarafından çekilen Sürü ve yurt dışında ve yurt içinde büyük ilgi gören ve Şerif Gören tarafından Yol çekildi.
YILMAZ GÜNEY, HANGİ SINEMASI İLE CANNES SINEMA ŞENLIĞI’NDEN ÖDÜL ALDI?
Cezaevindeyken GÜNEY isimli bir sanat-kültür mecmuası çıkardı. Yol’un kurgusunu tekrar yaptı ve Cannes Sinema Şenliği’nde ödül aldı. Yurt dışına kaçtıktan sonra Fransa’da Duvar sinemasını çekti.
YILMAZ GÜNEY’İN SON SINEMASI
Güney’in, 1976 yılında Ankara Merkez Kapalı Ceza ve Tutukevi’nde tanıklık ettiği, çocuklar koğuşunda çıkan ve tüm cezaevine yayılan bir isyanın sinemaya aktarıldığı Duvar onun son sineması olmuştur.
YILMAZ GÜNEY NEDEN VEFAT ETTİ?
Son yıllarını Paris’te geçiren Güney, mide kanseri nedeniyle 9 Eylül 1984’te hayatını yitirdi. Mezarı Paris’te bulunan Père Lachaise Mezarlığı’nda 62. kısımda bulunmaktadır.
Ensonhaber
Bir yanıt yazın